ریاست‌ جمهوری‌ یک‌ ماهه‌ دومین‌ رئیس‌ جمهور

 

 به بهانه سالگرد شهادت  دومین رئیس جمهور ونخست وزیر ایران شهید رجائی وباهنر گذری بر دوران ریاست جمهوری یک ماهه وی  می تواندتاریخ آن دوران را زنده کند

بعد از عزل‌ بنی‌صدر از ریاست‌ جمهوری‌ برای‌ مدت‌ کوتاهی‌ شورای‌ ریاست‌ جمهوری‌ مرکب‌ از نخست‌وزیر، رئیس‌ دیوانعالی‌ کشور و رئیس‌ مجلس‌ شورای‌ اسلامی‌ کنترل‌ اوضاع‌ را در اختیار گرفتند که‌ نهایتاً همین‌ شورا با حضور سید احمد خمینی‌  تصمیم‌ به‌ برگزاری‌ انتخابات‌ جدید گرفت‌ و این‌ انتخابات‌ در مرداد 1360 برگزار گردید. در دور دوم‌ انتخابات‌ ریاست‌ جمهوری‌، حدود 70 نفر برای‌ تصدی‌ این‌ مقام‌ ثبت‌ نام‌ نمودند که‌ تنها 4 نفر از آنان‌ به‌ نامهای‌ علی‌ اکبر پرورش‌،  حبیب‌ عسگر اولادی‌،  عباس‌ شیبانی‌  و محمد علی‌ رجایی‌  به‌ تأیید شورای‌ نگهبان‌ رسیدند. این‌ افراد در شرایط‌ دشوار جنگی‌ رقابت‌ انتخاباتی‌ خود را شروع‌ نمودند. در واقع‌ می‌توان‌ از این‌ انتخابات‌ به‌ عنوان‌ اولین‌ انتخاباتی‌ که‌ بدون‌ حضور نیروهای‌ لیبرال‌ و یا چپ‌ برگزار گردید، نام‌ برد و از همان‌ ابتدا از محمدعلی‌ رجایی‌ نخست‌وزیر به‌ عنوان‌ کاندیدای‌ اصلی‌ صحبت‌ به‌ میان‌ می‌آمد. همچنین‌ احساس‌ می‌گردید که‌ عسگر اولادی‌ عضو برجسته‌ هیأتهای‌ مؤتلفه‌ رقیب‌ نزدیکی‌ رجایی‌ باشد. لازم‌ به‌ توضیح‌ است‌ که‌ علی‌ اکبر پرورش‌ دیگر کاندیدا نیز عضو هیأتهای‌ مؤتلفه‌ بوده‌ لیکن‌ این‌ تشکل‌ در موضع‌گیری‌ رسمی‌ از محمد علی‌ رجایی‌ حمایت‌ به‌ عمل‌ آورد.

در این‌ انتخابات‌ رجایی‌ با 12 میلیون‌ و 722 هزار رأی‌ از مجموع‌ 14 میلیون‌ و 722 هزار به‌ پیروزی‌ رسید عباس‌ شیبانی‌ عضو حزب‌ جمهوری‌ اسلامی‌ 629 هزار، حبیب‌ عسگراولادی‌ 522 هزار و علی‌ اکبر پرورش‌ 464 هزار رأی‌ کسب‌ نمودند. رجایی‌ در اولین‌ اقدام‌ دکتر باهنر  دبیر کل‌ حزب‌ جمهوری‌ اسلامی‌ را به‌ عنوان‌ نخست‌وزیر به‌ مجلس‌ معرفی‌ نمود و ایشان‌ در بیست‌ و دوم‌ مرداد 1360 کابینه‌ خود را به‌ مجلس‌ معرفی‌ کرد. اما این‌ دولت‌ بسیار کوتاه‌ بود و در هشتم‌ شهریور 1360 با اقدام‌ تروریستی‌ منافقین‌ در ساختمان‌ نخست‌وزیری‌ رئیس‌ جمهور و نخست‌وزیر به‌ اتفاِ بسیاری‌ از رجال‌ حکومتی‌ دیگر به‌ شهادت‌ رسیدند.

 

ردیف‌ وزارتخانه‌ کابینه‌ حجت‌ الاسلام‌ دکتر محمد جواد باهنر
وزرا تغییرات‌ و تحولات‌
 1  نخست‌ وزیر  محمد جواد باهنر
 2  وزیر آموزش‌ و پرورش‌  علی‌ اکبر پرورش‌
 3  وزیر کشور  حجت‌الاسلام‌ محمدرضا مهدوی‌کنی‌
 4  وزیر فرهنگ‌ و آموزش‌ عالی‌  محمد علی‌ نجفی‌
 5  وزیر مشاور در امور اجرایی‌  مهندس‌ بهزاد نبوی‌
 6  وزیر نفت‌  مهندس‌ محمد غرضی‌
 7  وزیر امور اقتصادی‌ و دارایی‌  دکتر حسین‌ نمازی‌
 8  وزیر دفاع‌  سرهنگ‌ سید موسی‌ نامجو
9 وزیر مسکن‌ و شهرسازی‌ مهندس‌ محمد شهاب‌ گنابادی‌
 10 وزیر دادگستری‌ جناب‌ آقای‌ سید محمد اصغری‌
 11 وزیر خارجه‌  مهندس‌ میرحسین‌موسوی‌ خامنه‌ای‌
 12 وزیر مشاور و سرپرست‌ صنایع‌ فولاد مهندس‌ حسین‌ موسویانی‌
 13 وزیر صنایع‌ و معادن‌  مهندس‌ مصطفی‌ هاشمی‌ خوراسگانی‌
 14 وزیر راه‌ و ترابری‌ مهندس‌ حسین‌ تاجگردون‌
 15 وزیر بهداری‌  دکتر هادی‌ منافی‌
 16 وزیر ارشاد اسلامی‌ عبدالمجید معادیخواه‌
 17 وز یر نیرو مهندس‌ منصور شهیدی‌ در تاریخ‌ 27/5/1360 آقای‌ شهیدی‌ استعفا نمودند و مهندس‌ حسن‌ غفوری‌ فرد  به‌ جای‌ ایشان‌ منصوب‌ شدند.
 18 وزیر پست‌ و تلگراف‌ و تلفن‌ مهندس‌ مرتضی‌ نبوی‌
 19 وزیر مشاور و رئیس‌ سازمان‌ بهزیستی‌  دکتر محمود روحانی‌
 20 وزیر بازرگانی‌  حبیب‌الله عسگراولادی‌ مسلمان‌
 21 وزیر مشاور و رئیس‌ سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌  دکتر محمدتقی‌ بانکی‌
 22 وزیر کشاورزی‌ محمد سلامتی‌
 23 ‌ وزیر کار محمد میرمحمد صادقی

چند ساعت‌ پس‌ از این‌ حادثه‌، جلسه‌ هیأت‌ دولت‌ تشکیل‌ شد. در همین‌ جلسه‌ اعلام‌ شد که‌ آیت‌الله مهدوی‌ کنی‌  به‌ عنوان‌ نخست‌وزیر تا برگزاری‌ انتخابات‌، فعالیت‌ خواهد کرد. مجلس‌ دو روز پس‌ از انفجار دفتر ریاست‌ جمهوری‌، پیشنهاد نخست‌وزیری‌ آیت‌الله مهدوی‌ کنی‌ را مطرح‌ کرد و سرانجام‌ مجلس‌ با 178 رأی‌ موافق‌، 10 رأی‌ مخالف‌ و 8 رأی‌ ممتنع‌، آیت‌الله مهدوی‌ کنی‌ را به‌ ریاست‌ دولت‌ منصوب‌ کرد و او با تأکید امام‌خمینی‌  مأمور شد تا ضمن‌ تشکیل‌ کابینه‌، هر چه‌ زودتر مقدمات‌ انتخابات‌ سومین‌ دوره‌ ریاست‌ جمهوری‌ را فراهم‌ کند.  (به نقل از کتاب تحولات سیاسی اجتماعی ایران –تالیف یحیی فوزی  )

 

درباره نویسنده