الگوهای اندیشه‌ورزی معطوف به پیشرفت در جهان اسلام؛ بررسی مقایسه‌ای ایران، ترکیه و مالزی
بررسی وجوه اختلاف و افتراق الگوهای اندیشه‌ورزی معطوف به توسعه در کشورهای اسلامی پیشرو، هدف این مقاله است ومی‌کوشد به مقایسه این الگوها بر اساس 5 مؤلفه «نوع نگرش به پیشرفت»، «نوع نگرش به دین»، «مبانی دینی الگوی پیشرفت»، «مصادیق دین در عرصه پیشرفت» و نیز «نقش بوم‌زیست بر الگوی پیشرفت» در کشورهای ایران، ترکیه و مالزی اقدام نماید و به این سؤال پاسخ دهد که رویکرد به پیشرفت و نسبت آن با دین در اندیشه‌ورزی معطوف به پیشرفت در سه کشور مذکور چه تفاوت‌ها و تشابه‌هایی با یکدیگر دارد؟
روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش توصیفی – مقایسه‌ای است که مبتنی بر اطلاعات کتابخانه‌ای، ابتدا به توصیف رابطه دین با توسعه و پیشرفت در کشورهای اسلامی مذکور پرداخته و در ادامه، با روش تطبیقی به مقایسه مؤلفه‌های مورد نظر در باب پیشرفت در این کشورها اقدام می‌کند.
یافته‌ها: نخست، الگوهای اندیشه‌ورزی در خصوص پیشرفت تحت تأثیر مذاهب و سنت‌های بومی طیفی از الگوهای پیشرفت بومی اسلامی را در بین اندیشمندان آن کشورها مطرح کرده است و دوم آن‌که، علی‌رغم برخی تفاوت‌های بنیانی، این الگوها در خصوص رویکرد به دین و پیشرفت در حال نزدیک شدن به یکدیگر می‌باشند و همگی درصدد نوعی بهره‌مندی گزینشی از مظاهر پیشرفت و تمدن غربی و مدرنیته معطوف به شرایط بومی خود هستند.
نتیجه‌گیری: وجه اشتراک تمام الگوهای توسعه در کشورهای اسلامی عبارتند از: بهره‌مندی گزینشی از مظاهر پیشرفت و تمدن غربی و مدرنیته؛ اعتقاد به جامعیت اسلام، و نیز امکان بازتعریف و فهم مجدد آموزههای دینی بر اساس سه عنصر زمان، مکان و مصلحت در چارچوب مفهوم اجتهاد و دین‌اندیشی؛ تلاش برای سازگار نمودن اسلام با مدرنیته غربی؛ تأکید بر برخی مؤلفه‌های مکتب اقتصادی اسلام به خصوص بانکداری اسلامی.
لینک دانلود مقاله
مطالب مرتبط
